Δικαστική Απόφαση

Δικαστήριο: Μονομελές Εφετείο

Τόπος: Πάτρα

Αριθ. Απόφασης: 137

Έτος: 2019

Δημοσίευση: Τράπεζα νομικών πληροφοριών

Αναδημοσίευση από: http://www.dsanet.gr/Epikairothta/Nomologia/ΜονΕφΠατρών%20137_2019.htm

ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»

ΜονΕφΠατρών 137/2019

Οικογενειακές διαφορές – Διεθνής δικαιοδοσία – Δικαίωμα επικοινωνίας απώτερων ανιόντων με ανήλικο τέκνο -.

Διεθνής δικαιοδοσία ημεδαπών δικαστηρίων σε διαφορές από τις σχέσεις γονέων και τέκνων. Διαφορές που αφορούν την άσκηση της γονικής μέριμνας και την επικοινωνία με το τέκνο. Δικαιοδοσία των ημεδαπών δικαστηρίων θεμελιώνεται και στην περίπτωση κατά την οποία τα άνω πρόσωπα έχουν και αλλοδαπή ιθαγένεια εκτός από την ελληνική, διότι τότε υπερισχύει η ελληνική ιθαγένεια ως δικαιοδοτική βάση. Η ελληνική ιθαγένεια θεμελιώνει συντρέχουσα διεθνή δικαιοδοσία των ελληνικών δικαστηρίων ακόμα και όταν οι γονείς ή το τέκνο δεν έχουν ούτε είχαν κατοικία ή διαμονή στην Ελλάδα. Οι απώτεροι ανιόντες του ανήλικου τέκνου (παππούς και γιαγιά) έχουν δικαίωμα προσωπικής επικοινωνίας με το εγγόνι τους ακόμη και σε περίπτωση θανάτου του ενός γονέα που είναι παιδί τους. Δυνητική ευχέρεια του δικαστηρίου να απειλήσει κατά του γονέα ο οποίος παρεμποδίζει την επικοινωνία του ανήλικου τέκνου με τους απώτερους ανιόντες του ή παραβιάζει τους περί αυτήν τεθέντες υπό του δικαστηρίου όρους, προσωπική κράτηση και χρηματική ποινή.

Αριθμός: 137/2019

ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ

Αποτελούμενο από τη Δικαστή Μαρία Παπαϊωάννου, Εφέτη, η οποία ορίσθηκε από τον Πρόεδρο Εφετών Πατρών, και από τη Γραμματέα Αφροδίτη Γεωργίου.

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του στις 10 Ιανουαρίου 2019, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ των:

ΤΗΣ ΕΚΚΑΛΟΥΣΑΣ: […], κατοίκου Καλιφόρνιας ΗΠΑ, η οποία εκπροσωπήθηκε στο δικαστήριο από την πληρεξούσια δικηγόρο της Βασιλική Γιαννόπουλου.

ΤΗΣ ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΗΣ: […], κατοίκου Πεύκης Αττικής, […], η οποία εκπροσωπήθηκε στο δικαστήριο από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Βασίλειο Γαλανόπουλο.

Η ενάγουσα και ήδη εφεσίβλητη και ο […] άσκησαν ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών την από 25.6.2016 και με αριθ. εκθ. καταθ. ./2016 αγωγή κατά της εναγομένης και ήδη εκκαλούσας, επί της οποίας εκδόθηκε η με αριθ. 526/2018 απόφαση του παραπάνω Δικαστηρίου, κατά την ειδική διαδικασία, αντιμωλία των διαδίκων, που αφού θεώρησε την αγωγή ότι δεν ασκήθηκε από τον ενάγοντα-[…] και κατήργησε την δίκη γι’ αυτόν, έκανε δεκτή αυτή ως προς την ενάγουσα και ρύθμισε το δικαίωμα της προσωπικής επικοινωνίας.

Την απόφαση αυτή προσέβαλε ενώπιον του Δικαστηρίου η εναγόμενη και ήδη εκκαλούσα, με την από 25.9.2018 και με αριθ. εκθ.καταθ. ./2018 και προσδ. ./2018 έφεση, δικάσιμος της οποίας ορίστηκε αυτή που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας.

Η υπόθεση εκφωνήθηκε με τη σειρά της από το οικείο πινάκιο και συζητήθηκε.

Οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων, οι οποίοι παραστάθηκαν όπως προαναφέρθηκε, ανέπτυξαν τις απόψεις τους με τις έγγραφες προτάσεις που κατέθεσαν.

ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

ΚΑΙ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Η κρινόμενη έφεση της ηττηθείσας εναγομένης και ήδη εκκαλούσας κατά της υπ’ αριθμ. 526/2018 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών, που εκδόθηκε κατά την ειδική διαδικασία οικογενειακών διαφορών (αρθ. 591 επ και 592 Κ.Πολ.Δ), αντιμωλία των διαδίκων, αρμοδίως φέρεται ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου (άρθρο 19 Κ.Πολ.Δ) και έχει ασκηθεί νομότυπα με την κατάθεση του δικογράφου στη γραμματεία του ανωτέρω Δικαστηρίου (άρθρο 495 παρ.1 Κ.Πολ.Δ), με επίσπευση του πληρεξούσιου δικηγόρου της εκκαλούσας, και εμπροθέσμως, εφόσον προκύπτει από τα έγγραφα που προσκομίζονται ότι το πρωτότυπο του δικογράφου κατατέθηκε στην γραμματεία του πρωτόδικου δικαστηρίου στις 26.9.2018 και η εκκαλουμένη κοινοποιήθηκε στις 4.9.2018 (βλ. την με αριθμ. 9890/4.9.2018 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του Εφετείου Πατρών, […], που προσκομίζει μετ’ επικλήσεως η ενάγουσα και ήδη εφεσίβλητη στον πληρεξούσιο δικηγόρο-αντίκλητο, Παναγιώτη Καποτά, σε συνδυασμό με την από 4.9.2019 έκθεση εγχειρίσεως και παραλαβής στο Β’ Α.Τ Πατρών και την από 5.9.2018 Βεβαίωση από την υπάλληλο του Ταχυδρομικού Γραφείου Πατρών, σύμφωνα με το άρθρο 143.1 Κ.Πολ.Δ,), (άρθρ. 511, 513 παρ. 1, 518 παρ.1 Κ.Πολ.Δ). Επομένως, η έφεση πρέπει να γίνει τυπικά δεκτή και να εξετασθεί το παραδεκτό και το βάσιμο των λόγων της (άρθρο 533 Κ.Πολ.Δ.), κατά την ίδια διαδικασία που εφάρμοσε και το πρωτοβάθμιο δικαστήριο και κατά το μέρος που μεταβιβάζεται η υπόθεση με την έφεση στο δευτεροβάθμιο αυτό δικαστήριο (αρθ. 522 Κ.Πολ.Δ), για το παραδεκτό αυτής (εφέσεως) έχει κατατεθεί από την εκκαλούσα παράβολο, συνολικού ποσού εκατό (100) ευρώ που προβλέπεται από την παράγραφο 4 του άρθρου 495 του Κ.Πολ.Δ, η οποία προστέθηκε με το άρθρο 12 του Ν.4055/6-7-2012, με έναρξη ισχύος από 2.4.2012 και αντικαταστάθηκε με τα άρθρα 35.2 και 45 του ν. 4446/2016 με έναρξη ισχύος από 23.1.2017 (βλ. κωδ. […]. παράβολα Δημοσίου).

Η ενάγουσας και ήδη εφεσίβλητη, με την από 25.6.2016 κρίση αγωγή της, ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών στρεφόμενος κατά της εναγομένης και ήδη εκκαλούσας, εκθέτει ότι ο […] υιός του […]-υιού της και της […]-εναγομένης γεννήθηκε εκτός γάμου, αναγνωρισθείσης της πατρότητας αυτού από τον υιό της.

Ότι η εναγομένη μετά του ανηλίκου τέκνου της, η οποία και έχει την επιμέλεια αυτού, κατοικεί στο Σαν Φραντσίσκο των ΗΠΑ. Ότι προσωρινά και κατά την διάρκεια των θερινών διακοπών η εναγομένη μετά του ανηλίκου τέκνου της διαμένει στην Πάτρα, στην οικία του πατέρα της. Ότι η ίδια κατοικεί στην Αθήνα και αδυνατεί λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας να ταξιδεύει στην Αμερική και κατά συνέπεια να βλέπει τον εγγονός της. Ότι συντρέχει διεθνής δωσιδικία διότι όλα τα μέρη είναι ελληνικής ιθαγενείας. Ότι η εναγομένη παρεμποδίζει την επικοινωνία της με τον ανήλικο εγγονό της. Με βάση το παραπάνω ιστορικό, ζήτησε να ρυθμιστεί το δικαίωμα επικοινωνίας της με τον ανήλικο εγγονό της για όσο διάστημα διαμένει στην Πάτρα καθώς και να έχει τηλεφωνική επικοινωνία καθόλη τη διάρκεια του έτους, να απειληθεί χρηματική ποινή ποσού 100.000 ευρώ και προσωπική κράτηση διάρκειας ενός έτους για την περίπτωση παρεμπόδισης της επικοινωνίας ως μέσο εκτέλεσης της απόφασης και να καταδικασθεί η εναγομένη στη δικαστική της δαπάνη.

Το Πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, με την με αριθ. 526/2018 απόφαση του παραπάνω Δικαστηρίου, κατά την ειδική διαδικασία των οικογενειακών διαφορών, αντιμωλία των διαδίκων, αφού έκρινε ότι διαθέτει διεθνή δωσιδικία, θεώρησε την αγωγή ότι δεν ασκήθηκε από τον ενάγοντα-[…] και κατήργησε την δίκη γι’ αυτόν, έκανε δεκτή αυτή ως προς την ενάγουσα, ρύθμισε το δικαίωμα της προσωπικής επικοινωνίας, απείλησε εναντίον της εναγομένης για κάθε εκ μέρους της παράβαση της ανωτέρω διάταξης χρηματική ποινή ποσού 1.000 ευρώ και προσωπική κράτηση διάρκειας ενός μηνός και καταδίκασε την εναγομένη να καταβάλλει στην ενάγουσα το ποσό των 400 ευρώ.

Κατά της απόφασης αυτής, παραπονείται η εκκαλούσα- εναγομένη με τους λόγους της έφεσης της αναγόμενους σε εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και σε πλημμελή εκτίμηση των αποδείξεων (πραγματικά σφάλματα), ζητεί δε να εξαφανισθεί η εκκαλουμένη με αριθμό 526/2018 απόφαση ώστε να απορριφθεί η από 25.6.2016 με αριθμό κατάθεσης 924/2016 αγωγή και να καταδικασθεί η ενάγουσα στην δικαστική της δαπάνη και των δύο βαθμών δικαιοδοσίας.

Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 3 Κ.Πολ.Δ «Στη δικαιοδοσία των πολιτικών δικαστηρίων υπάγονται Έλληνες και αλλοδαποί, εφόσον υπάρχει αρμοδιότητα ελληνικού δικαστηρίου». Ως βάση της διεθνούς δικαιοδοσίας των ελληνικών πολιτικών δικαστηρίων τίθεται η αρχή της εδαφικότητας με εξαίρεση τα πρόσωπα που απολαμβάνουν ετεροδικία. Με την παρούσα διάταξη καθιερώνεται ως κανόνας η Διεθνής δωσιδικία ων ελληνικών πολιτικών δικαστηρίων και επί ιδιωτικών διαφορών εφ’ όσον αυτές συνδέονται με τα ελληνικά πολιτικά δικαστήρια με κάποια στοιχεία θεμελιωτικά της αρμοδιότητας τους κατά τις διατάξεις γενικών ή ειδικών δωσιδικιών 22-40 Κ.Πολ,Δ και δη κατοικία ή διαμονή εναγομένου στην Ελλάδα. Ίσως και από λόγους δημόσιας τάξης θα μπορούσε να θεμελιωθεί διεθνής δικαιοδοσία των ελληνικών δικαστηρίων όπως λ.χ όταν υπάρχει αδυναμία πραγματική προσφυγής στον αλλοδαπό δικαστή και η απόκρουση της ημεδαπής δικαιοδοσίας θα αναιρούσε ουσιαστικά την έννομη προστασία του διαδίκου (Μ. Μαργαρίτη-Α. Μαργαρίτη «ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΚΩΔΙΚΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ» εκδ. 2η, αρθ. 3, σελ. 34-35, σημ. 1-2). Σύμφωνα δε με το άρθρο 23 Κ.Πολ.Δ «αν ο εναγόμενος δεν έχει κατοικία ούτε στην Ελλάδα ούτε στο εξωτερικό αρμόδιο είναι το δικαστήριο στην περιφέρεια του οποίου έχει τη διαμονή του». Τόπος διαμονής θεωρείται αυτός που διαμένει χωρίς την πρόθεση μόνιμης εγκατάστασης, όπως για σπουδές, θεραπεία (αρθ. 53 Α.Κ), αν ουδέποτε υπήρξε γνωστή κατοικία ούτε διαμονή του εναγομένου αυτός ενάγεται στα δικαστήρια της πρωτεύουσας κατ’ ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 24 Κ.Πολ.Δ. Περαιτέρω, η δεύτερη παράγραφος του άρθρου 601 είναι ανάλογη του προϊσχύοντος άρθρου 622 και θεσπίζει, για τις διαφορές από τις σχέσεις γονέων και τέκνων, μια ακόμα βάση διεθνούς δικαιοδοσίας των ελληνικών δικαστηρίων, εκτός από αυτήν της κατά τόπον αρμοδιότητας των άρθρων 3 παρ. 1 και 22-40 Κ.Πολ.Δ. Με την έναρξη ισχύος του Κανονισμού 2201/2003 ο οποίος κατήργησε τον προγενέστερο Κανονισμό 1347/2000 επήλθε υποκατάσταση του εσωτερικού δικαίου από τις διατάξεις του, το πεδίο εφαρμογή του συρρικνώθηκε και εφαρμόζεται για τον προσδιορισμό της διεθνούς δωσιδικίας μόνο στην περίπτωση που δεν ισχύει ο κανονισμός όταν δηλαδή η αλλοδαπή χώρα δεν είναι μέλος της ένωσης ή πρόκειται για την Δανία. Κατά την ορθότερη γνώμη, η διάταξη εφαρμόζεται εκτός από τις αναφερόμενες στο άρθρο 592 αρ. 2 διαφορές από τις σχέσεις γονέων και τέκνων και στις διαφορές που αφορούν την άσκηση της γονικής μέριμνας και την επικοινωνία με το τέκνο, οι οποίες σήμερα υπάγονται στο άρθρο 592 αρ.3 περίπτωση β’ και υπό το προϊσχύον δίκαιο στο άρθρο 681Β παρ. 1β’ Κ.Πολ.Δ. Και τούτο διότι η υπαγωγή των διαφορών για τη γονική μέριμνα στη διαδικασία του (πρώην) άρθρου 681Β του Κ.Πολ.Δ (υπαγωγή που θεσπίστηκε με το άρθρο 43 Ν 1329/1983, για λόγους διαδικαστικής ευχέρειας) και ήδη άρθρου 592 αρ.3 περίπτωση Β, δεν συνεπάγεται και την κατάργηση αντιστοίχου και της διεθνούς δικαιοδοσίας των ημεδαπών δικαστηρίων για τις διαφορές αυτές. Η δικαιοδοτική αυτή Βάση είναι η ελληνική ιθαγένεια κατά τον χρόνο ασκήσεως της αγωγής, είτε του πατέρα, είτε της μητέρας, είτε του τέκνου και δη ανεξαρτήτου του εάν πρόκειται για ενάγοντα ή για εναγόμενο στην σχετική δίκη. Γίνεται μάλιστα δεκτό, ότι η δικαιοδοσία των ελληνικών δικαστηρίων θεμελιώνεται και στην περίπτωση κατά την οποία τα άνω πρόσωπα έχουν και αλλοδαπή ιθαγένεια εκτός από την ελληνική, διότι τότε υπερισχύει η ελληνική ιθαγένεια ως δικαιοδοτική Βάση. Η ελληνική ιθαγένεια λειτουργεί εν προκειμένω ως αυτοτελής δικαιοδοτική Βάση υπό την έννοια ότι θεμελιώνει, συντρέχουσα πάντως και όχι αποκλειστική, διεθνή δικαιοδοσία των ελληνικών δικαστηρίων ακόμα και όταν οι γονείς ή το τέκνο δεν έχουν, ούτε είχαν κατοικία ή διαμονή στην Ελλάδα (Απαλαγάκη «Ερμην Κ.Πολ.Δ», 4η έκδοση, αρθ. 601, σελ.1617, σημ.3). Εν προκειμένω, η εκκαλούσα πρόβαλλε με τις προτάσεις της ενώπιον του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου την ένσταση έλλειψης διεθνούς δωσιδικίας και κατά τόπο αρμοδιότητας, ενστάσεις τις οποίες επανέφερε και με τον πρώτο και δεύτερο λόγο της υπό κρίση έφεσης της, παραπονούμενη ότι η εκκαλουμένη απόφαση κατ’ εσφαλμένη ερμηνεία του νόμου απέρριψε αυτές ως νόμω και ουσία αβάσιμες αντίστοιχα. Οι λόγοι αυτοί της έφεσης, σύμφωνα και με τα αναφερόμενα στην ανωτέρω μείζονα σκέψη, είναι απορριπτέοι ως μη νόμιμοι, δεδομένου του ότι η εναγομένη και ήδη εκκαλούσα και το ανήλικο αυτής τέκνο καθώς και η ενάγουσα και ήδη εφεσίβλητη φέρουν την ελληνική ιθαγένεια και ως εκ τούτου τα ελληνικά δικαστήρια διαθέτουν, το μεν πρώτο σύμφωνα με το άρθρο 3 Κ.Πολ.Δ. και δη για λόγους δημόσιας τάξης – αδυναμίας πραγματική προσφυγής στον αλλοδαπό δικαστή, το δε δεύτερο αναλογικά εφαρμοζομένου του άρθρου 601.2 Κ.Πολ.Δ, διεθνή δωσιδικία να δικάσουν την υπό κρίση περί επικοινωνίας ανιόντος μετά του ανηλίκου εγγονού οικογενειακή διαφορά, τα δε δικαστήρια της Πάτρας είναι ως μόνα κατά τόπο αρμόδια, ελλείψει κατοικίας της ενάγουσας στην Ελλάδα, με βάση την διαμονή αυτής (ενάγουσας) στην πόλη της Πάτρας καθό καιρό έρχεται και διαμένει προσωρινά στην Ελλάδα. Επομένως, ο πρώτος και δεύτερο λόγος της υπό κρίση έφεσης, με τον οποίο υποστηρίζονται τα αντίθετα είναι απορριπτέοι ως μη νόμιμοι.

Κατά τη διατύπωση του άρθρου 1520 παρ. 2 Α.Κ, οι γονείς δεν έχουν το δικαίωμα να εμποδίζουν την επικοινωνία του τέκνου με τους απώτερους ανιόντες του, εκτός αν υπάρχει σοβαρός λόγος. Κατά την έννοια της διατάξεως αυτής, οι απώτεροι ανιόντες του ανήλικου τέκνου (παππούς και γιαγιά) έχουν ίδιο και αυτοτελές δικαίωμα, που πηγάζει ευθέως από το νόμο, προσωπικής επικοινωνίας με το τέκνο (εγγονό), ακόμη και σε περίπτωση θανάτου του ενός γονέα, που είναι παιδί τους. Σκοπός του δικαιώματος επικοινωνίας του απώτερου ανιόντος, όπως άλλωστε και του ίδιου του γονέα με το ανήλικο τέκνο, είναι η ικανοποίηση του φυσικού αισθήματος αγάπης μεταξύ αυτών και η αποτροπή της αμοιβαίας αποξένωσης τους, η οποία θα ασκούσε βλαπτική επίδραση στο συμφέρον του παιδιού. Ο αρνητικός τρόπος, με τον οποίο είναι διατυπωμένη η ανωτέρω διάταξη, εξηγείται από το ότι ο νόμος θέλησε να τονίσει την αυθυπαρξία του δικαιώματος επικοινωνίας του απώτερου ανιόντος (παππού ή γιαγιάς) με τον ανήλικο εγγονό ή εγγονή και ότι η ρυθμιζόμενη επικοινωνία των ανωτέρω προσώπων είναι δυνατόν κατ’ εξαίρεση να παρεμποδιστεί από το γονέα ή τους γονείς που ασκούν τη γονική μέριμνα, όταν συντρέχει κάποιος σοβαρός λόγος, ενώ παρόμοιος αποκλεισμός δεν είναι δυνατός, όταν πρόκειται για επικοινωνία του παιδιού με το γονέα του (ΑΠ 5/2005, Εφ. Λαρ. 138/2012 δημ. Νόμος). Επομένως και το δικαστήριο, όταν ρυθμίζει την άσκηση της προσωπικής επικοινωνίας, πρέπει πάντοτε να αποφασίζει με οδηγό το καλώς εννοούμενο συμφέρον του τελευταίου, λαμβάνοντας υπόψη του τις προκύπτουσες συντρέχουσες συνθήκες και περιστάσεις κάτω από τις οποίες θα ασκείται η προσωπική αυτή επικοινωνία στη συγκεκριμένη περίπτωση (ΑΠ 534/1991 Ε.Δ 32.1505, Εφ.Θεσ 1560/2003 Αρμ 2003.1273, ΕφΑΘ 2758/1998 Ε.Δ 39.1646, Εφ.Θεσ 2322/1997 Ε.Δ 40.358), επιβάλλοντας, εφόσον είναι αναγκαίο για την προστασία του συμφέροντος του τέκνου, περιορισμούς στην άσκηση της, οι οποίοι μπορούν να αναφέρονται στον τρόπο και το χρόνο της επικοινωνίας, την παρουσία τρίτων προσώπων κατά τη διάρκεια της, ή ακόμη να συνίστανται στη λήψη μέτρων που διαμορφώνουν την επικοινωνία με ιδιαίτερο τρόπο λόγω ειδικών περιστάσεων.

Περαιτέρω, η δικαστική απόφαση πρέπει να ρυθμίζει τα της επικοινωνίας κατά το δυνατό λεπτομερώς και πλήρως, να καθορίζει δηλαδή το είδος, τον τόπο παράδοσης και παραλαβής, τα τυχόν μεσολαβούντα πρόσωπα, με γνώμονα πάντοτε το συμφέρον του τέκνου και όχι την ικανοποίηση των θελήσεων των δικαιούχων της επικοινωνίας ή των ασκούντων τη γονική μέριμνα, οι οποίοι, στη διαμάχη τους για την επικοινωνία, συχνά δεν κινούνται από πνεύμα προστασίας του συμφέροντος του τέκνου, αλλά από το πνεύμα ικανοποιήσεως του εγωισμού τους (ΕφΑΘ 416/1999 ΑρχΝ ΝΑ’ 357). Εξάλλου το δικαστήριο έχει, σύμφωνα με τη διάταξη του 950 και 2 Κ.Πολ.Δ, δυνητική ευχέρεια κατ’ εφαρμογή της διατάξεως του άρθρου 947 του ίδιου παραπάνω κώδικα, να απειλήσει κατά του γονέα, ο οποίος, ασκών τη γονική μέριμνα ή την επιμέλεια του προσώπου του ανηλίκου τέκνου, παρεμποδίζει την επικοινωνία του τελευταίου με τους απώτερους ανιόντες του, ή παραβιάζει τους περί αυτήν τεθέντες υπό του δικαστηρίου όρους, προσωπική κράτηση και χρηματική ποινή (ΑΠ 444/1990 ΕλλΔνη 31.996).

Από την επανεκτίμηση των αποδεικτικών μέσων που προσκομίσθηκαν ενώπιον του Πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου και ειδικότερα από την ένορκη κατάθεση της μάρτυρα της εναγομένης και την χωρίς όρκο κατάθεση της ενάγουσας που περιέχονται στα ταυτάριθμα με την εκκαλουμένη απόφαση πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης του ίδιου παραπάνω Δικαστηρίου, τα έγγραφα τα οποία και πάλι οι διάδικοι προσκομίζουν και επικαλούνται, μεταξύ των οποίων και οι φωτογραφίες το περιεχόμενο των οποίων δεν αμφισβητείται και αποδεικνύεται γνήσιο (αρθρ. 432, 449 παρ. 2, 453 παρ. 1, 457 παρ. 4, 458 και 591 παρ. 1 Κ.Πολ.Δ), είτε ως αυτοτελή αποδεικτικά μέσα, είτε ως τεκμήρια, για κάποια από τα οποία γίνεται ιδιαίτερη μνεία κατωτέρω, χωρίς από αυτό να συνάγεται πως δεν λήφθηκαν όλα τα προσκομιζόμενα, τις ομολογίες που συνάγονται από τις προτάσεις (αρθ 261 Κ.Πολ. Δ.) και από τα διδάγματα της κοινής πείρας, τα οποία το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψη αυτεπαγγέλτως (αρθ. 336.4 Κ.Πολ.Δ.), αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Η ενάγουσα είναι γιαγιά εκ πατρικής γραμμής του […] που γεννήθηκε στις 28.8.2009, στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ, ως τέκνο γεννημένο εκτός γάμου του […]και της […], αναγνωρισθέν από τον πατέρα του, φέρων την ελληνική αμερικανική υπηκοότητα. Οι γονείς του ανηλίκου […], ελληνικής ιθαγένειας, κατοικούν και εργάζονται στο Σαν Φραντσίσκο των ΗΠΑ, όπου κατοικεί και ο ίδιος ([…]) έχοντας ανατεθεί η επιμέλεια του στην μητέρα του-εναγομένη, η οποία το εκπροσωπεί στην παρούσα δίκη. Η ενάγουσα κατοικεί στην Πεύκη Αθηνών και επί της οδού […]. Είναι ηλικίας 77 ετών, ούσα γεννημένη στις 4.11.1942 και αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υγείας και δη με την με αριθμ. […] Γνωστοποίηση αποτελέσματος Αναπηρίας του ΙΚΑ κρίθηκε ανάπηρη λόγω Ca ωοθηκών GRADE IV C υποτροπή της νόσου (2013) με δευτεροπαθής ηπατικές και περιτοναϊκές εντοπίσεις του υποβάλλονται σε περιοδική ΧΜΘ, με ποσοστό 70% από 1.5.2015 μέχρι 31.12.2017. Ένεκα των ανωτέρω προβλημάτων υγείας δεν ταξιδεύει στην Αμερική και εξ αυτού δεν δύναται να έχει ουδεμία επικοινωνία με τον ανήλικο εγγονό της-[…] Η εναγομένη λόγω της καταγωγής της από την Πάτρα και την κατοικία των γονέων στην πόλη της Πάτρας περιοχή Κλάους και επί της παρόδου […], επισκέπτεται αυτούς κατά τις θερινές διακοπές μετά του ανηλίκου τέκνου της, όπου και διαμένει προσωρινά στην πατρική της οικία.

Παραταύτα η εναγομένη εμποδίζει την επικοινωνία του ανηλίκου τέκνου της με την γιαγιά του-ενάγουσα. Σημειώνεται δε ότι η ενάγουσα ομιλεί την αγγλική γλώσσα και ο […] την ελληνική γλώσσα. Λόγοι που να αποκλείουν την επικοινωνία της ενάγουσας με τον ανήλικο εγγονό της δεν αποδείχθηκε ότι συντρέχουν.

Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, και σύμφωνα με το καλώς εννοούμενο του ανηλίκου τέκνου και την εξυπηρέτηση αυτού του συμφέροντος, επιβάλλεται να μην αποξενωθεί ψυχικά από την πατρική του οικογένεια, λαμβανομένου υπόψη και του αισθήματος στοργής και τις ανάγκες της ενάγουσας-γιαγιάς να παρακολουθεί την ανατροφή και διαπαιδαγώγηση αυτού.

Περαιτέρω, ανεξαρτήτως της σχέσης των διαδίκων, πιθανολογήθηκε ότι η ενάγουσα πάντοτε έτρεφε και εξακολουθεί να τρέφει αισθήματα αγάπης και στοργής για τον ανήλικο εγγονό της, τον οποίο υπεραγαπά, ενδιαφέρεται για την ανατροφή και το μεγάλωμα του και επιθυμεί να έχει επαφή μαζί του. Ακολούθως, η ενάγουσα είναι κατάλληλη για την άσκηση του ρόλου της ως γιαγιάς, ρόλος ο οποίος είναι συνυφασμένος με την αγάπη, τη στοργή, τη τρυφερότητα, την ηθική στήριξη και τη μεταβίβαση της εμπειρίας ανθρώπων της προηγούμενης από τους γονείς των ανηλίκων γενιάς. Σωματική αναπηρία και έλλειψη ικανότητας αυτής περί φροντίδας του ανηλίκου εγγονού της […], ηλικίας 10 ετών για κάποιες ώρες τον χρόνο δεν αποδείχθηκε. Επίσης δεν αποδείχθηκε και το δικαστήριο δεν πείσθηκε ότι η επικοινωνία του ανηλίκου […] με την ενάγουσα-γιαγιά του θα του δημιουργήσει ψυχική αναταραχή και άγχος. Το δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ζει η ενάγουσα, τις συνθήκες της ζωής του ανηλίκου, το οποίο διάγει το 10° έτος της ηλικίας του και πρωτίστως το συμφέρον του, το οποίο εξυπηρετείται με την επικοινωνία του με τη γιαγιά, κατά το μέρος εκείνο που δεν μπορεί να δημιουργηθεί κίνδυνος για την ψυχική υγεία του, την ασφάλεια και την εν γένει ανατροφή του, καθώς και το σκοπό του δικαιώματος της γιαγιάς-ενάγουσας για επικοινωνία με τον εγγονό της, που έγκειται στην εύλογη ανάγκη διατήρησης του φυσικού τους δεσμού, ως προς την πλευρά της, αλλά κυρίως στην ανάγκη διατήρησης του φυσικού και συναισθηματικού δεσμού του ανηλίκου με την οικογένεια του πατέρα του, κρίνει ότι πρέπει, με βάση την αρχή της αναλογικότητας, α) να επικοινωνεί τηλεφωνικά επί μία ώρα κάθε Κυριακή και δη από ώρα Ελλάδος 21.00 μέχρι 22.00 και β) να επικοινωνεί προσωπικά εκάστη πρώτη Δευτέρα μετά από κάθε επιστροφή του ανηλίκου […] στην Ελλάδα και δη από ώρα 17.00 έως ώρα 21.00, αφού η επιβολή του αποκλεισμού του δικαιώματος της επικοινωνίας τελεί υπό την προϋπόθεση ότι άλλα ηπιότερα μέτρα κατάλληλης ρύθμισης της επικοινωνίας έμειναν χωρίς αποτέλεσμα ή η αναποτελεσματικότητα τους είναι δεδομένη εκ των προτέρων, πράγμα που δεν συμβαίνει εν προκειμένω. Μετά ταύτα ο τρίτος λόγος της έφεσης περί ελλείψεως αιτήματος τηλεφωνικής επικοινωνίας πρέπει να απορριφθεί, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην ανωτέρω μείζονα σκέψη, αφού ο τρόπος, ο χρόνος και οι λοιπές περιστάσεις επικοινωνίας καθορίζονται από το δικαστήριο με βάση το συμφέρον του τέκνου (Α.Π 58/2017, Α.Π 989/20015 δημ. νόμος), όπως επίσης και ο τέταρτος λόγος περί δεδικασμένου από απόφαση Αμερικάνικου δικαστηρίου, δεδομένου ότι η ενάγουσα-γιαγιά εκ πατρικής γραμμής ουδέποτε υπήρξε διάδικος ενώπιον των Αμερικανικών δικαστηρίων και η απόφαση που επικαλείται η ενάγουσα δεσμεύει τον υιό της ενάγουσας και πατέρα του ανηλίκου […] και όχι αυτή (ενάγουσα).

Κατόπιν των ανωτέρω, το Πρωτοβάθμιο Δικαστήριο που κατέληξε στο ίδιο συμπέρασμα, έστω και με διαφορετική εν μέρει αιτιολογία, την οποία αιτιολογία το Δικαστήριο τούτο αντικαθιστά με την ορθή παραπάνω αιτιολογία (αρθ. 534 Κ.Πολ.Δ), όπως αναλυτικά έχει εκτεθεί χωρίς να πρέπει να εξαφανιστεί, η εκκαλουμένη απόφαση, εφόσον η εσφαλμένη αιτιολογία δεν περιέχει στοιχεία διατακτικού και δεν δημιουργεί δεδικασμένο (Εφ Αθ 8662/2007 δημ Νόμος, Σαμουήλ «η έφεση», έκδοση Ε’, σελ.427 παρ.1136), ορθά εφήρμοσε το νόμο, τα δε περί του αντιθέτου υποστηριζόμενα στην κρινόμενη έφεση, κρίνονται ως αβάσιμα και απορριπτέα. Μετά από αυτά, και εφόσον δεν υπάρχει άλλος λόγος εφέσεως προς εξέταση, πρέπει η υπό κρίση έφεση να απορριφθεί ως αβάσιμη κατ’ ουσίαν στο σύνολο της. Τέλος, πρέπει να καταδικαστεί η εκκαλούσα, λόγω της ήττας της, στην πληρωμή της δικαστικής δαπάνης της εφεσίβλητης του παρόντος βαθμού δικαιοδοσίας (άρθρα 176,183 και 191 παρ.2 Κ.Πολ.Δικ), όπως ειδικότερα ορίζεται στο διατακτικό. Εφόσον δε η έφεση απορρίπτεται, πρέπει, κατ’ άρθρο 495 παρ. 4 εδ.δ’ του Κ.Πολ.Δ, να διαταχθεί η εισαγωγή στο Δημόσιο Ταμείο του παραβόλου ποσού εκατό (100) ευρώ, που καταβλήθηκε από την εκκαλούσα κατά την άσκηση της εφέσεως της.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων.

ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά και

ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την από 25.9.2018 και με αριθ. εκθ.καταθ. ./2018 και προσδ. 537/2018 έφεση, κατά της υπ’ αριθμ. 526/2018 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών στην ουσία της.

ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ την εισαγωγή του παραβόλου των εκατό (100) ευρώ στο Δημόσιο Ταμείο.

ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ την εκκαλούσα στα δικαστικά έξοδα της εφεσίβλητης του παρόντος βαθμού δικαιοδοσίας τα οποία ορίζει στο ποσό των πεντακοσίων (500) ευρώ.

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίστηκε και δημοσιεύθηκε στην Πάτρα στις 12.3.2019, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξούσιων δικηγόρων τους, παρουσία της γραμματέως.